Als je bedrijf snel groeit (zeg, in drie jaar meer dan 20 procent omzetgroei realiseert) denk je automatisch: ik heb meer personeel nodig. Meer handjes die al het extra werk kunnen verzetten. Logisch, maar probeer te voorkomen dat je onder tijdsdruk mensen aanneemt die onvoldoende zijn gescreend of te weinig ervaring hebben. “Wellicht wil je zo graag mensen aannemen, dat je niet goed let op wie je nou eigenlijk aanneemt”, aldus strategisch adviseur Annegien Blokpoel. Je kunt het inhuren van extra personeel uitbesteden aan een uitzendbureau of detacheringsbureau. Zo kun je wel het zicht verliezen op het type mens dat wordt aangenomen met als gevolg dat de bedrijfscultuur verandert. Overigens is het vinden van goede mensen makkelijker gezegd dan gedaan.
De Nederlandse economie zit sterk in de lift. Daardoor is het aantal werklozen is gedaald onder de ‘magische grens’ van een half miljoen. Vooral ondernemers in de ICT-sector en de zakelijke dienstverlening geven aan dat er een tekort is aan gekwalificeerd personeel. In plaats van meer mensen aannemen is het ook goed om regelmatig te kijken of bestaande processen niet slimmer en efficiënter kunnen. Repetitieve handelingen die in een kleine organisatie nog niet veel tijd kostten kunnen met de nieuwe schaalgrootte waarschijnlijk goed geautomatiseerd worden.
Nieuwe klanten zijn fijn, maar ook onbekend. “Als de orders binnen blijven stromen dan zoeken bedrijven naar snelle (nood)oplossingen. Kredietwaardigheid van klanten wordt niet goed gecheckt”, aldus Johan Geeroms, Senior Risk Manager bij kredietverzekeraar Euler Hermes. “Snelle groeiers kunnen genekt worden door afnemers die te laat betalen. Eenvoudigweg omdat ze hierdoor te weinig werkkapitaal overhouden.” Tel daarbij op dat betaalgewoontes in andere landen kunnen afwijken van wat in ons land de norm is – zo is in Italië de gemiddelde betalingstermijn 60 dagen, in Spanje en in Portugal zelfs 70 dagen – en de bodem van de kas komt al snel zicht.
Cashflow is een belangrijk struikelblok bij een groeiende onderneming. Dan staat er binnen een bedrijf te veel geld uit om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen. Zorg ervoor dat je debiteurenbeheer op orde is. Maak goede afspraken met afnemers, al tijdens het verkoopproces. Ook is een liquiditeitsprognose handig: wat zijn de ontvangsten en betalingen van een bedrijf in een bepaalde periode? Wanneer maak je welke kosten en wanneer betalen je debiteuren? Door het verkregen inzicht kan beter worden getimed wanneer je grote aankopen of investeringen gaat doen. Om je liquiditeit beter te beheersen kun je ook denken aan leasing (financiering van bedrijfsmiddelen zoals bedrijfsauto’s of ICT-apparatuur) of factoring (debiteurenfinanciering).
Jouw onderneming maakt een vliegende start, maar kunnen jouw leveranciers wel meevliegen? Zo had de snelgroeiende Nederlandse online supermarkt Picnic 16 extra elektrische wagentjes nodig om haar boodschappen mee te bezorgen. De Franse bouwer van die wagentjes kon echter niet aan die extra vraag voldoen, waardoor Picnic noodgedwongen uitweek naar een Italiaanse producent. Hoe vervelend het ook is, het kan goed zijn om uit te kijken naar nieuwe partners, omdat je ‘oude’ leveranciers of dienstverleners jouw groeitempo niet kunnen bijbenen en jij daardoor lastig de groei kan managen.
En dan heb je ineens 10 keer zoveel personeel, een uitdijende ordermap, groeiende investeringen. Je moet als ondernemer plotseling weten wat de Participatiewet inhoudt, communiceren met instanties als UWV. Er verschijnen middenmanagers op de werkvloer, aparte afdelingen zien het licht. Als ondernemer kun je niet meer alles zelf in de hand houden. Je houdt je bezig met groeistrategieën, financieringsplannen, prognoses en bent veel minder druk met de creatieve processen. Je staat niet meer met de voeten in de klei. Toverwoorden zijn ‘structuur’ en ‘ delegeren’. Je wordt meer manager dan ondernemer. Er zijn ondernemers die dat prima vinden, anderen hebben er meer moeite mee.
“Ik was gewend om me overal mee te bemoeien en verwachtte dat ik overal een behoorlijke invloed op had. Maar dat ging niet meer. Het beste wat ik kon doen was niks, en mijn mensen het werk laten doen”, aldus Jeroen Derwort. Hij is oprichter van Gamebasics, een bedrijf dat vanaf 2009 “internationaal begon te knallen”. Zijn beste beslissing destijds: een manager operations aannamen. “Een verademing. Hij kon me veel werk uit handen nemen, met name de operationele zaken. Dat heeft mij gered .” Ook bij techreus Apple zagen ze al in de begindagen dat het opstarten van een bedrijf andere vaardigheden vraagt dan het bedrijf de volgende stap laten maken. Zo werd al vrij snel een nieuwe, ervaren, CEO aangesteld om het bedrijf verder te laten groeien.
Hoe heerlijk het ook is als de zaken goed gaan, loop jezelf niet voorbij. Daar is niemand bij gebaat, de onderneming niet en jijzelf al helemaal niet. Probeer daarom, hoe moeilijk dat ook is, af en toe niks te doen. Om op te laden. En om eens in alle rust na te denken over wat jouw ambities zijn met jouw groeiende onderneming. Want als iets een snelle groei kan remmen, dan is het wel een ondernemer met een burn-out.